Marktvisie


20 juli 2020

Momenteel loopt de zogenoemde consultatie voor onze Marktvisie kansspelen. Marktordening en markttoezicht vanuit de publieke belangen. Ik roep de lezers van dit blog graag op kennis te nemen van deze marktvisie en desgewenst erop te reageren.

Waarom schreef de Kansspelautoriteit (Ksa) dit document eigenlijk? Voor het antwoord op deze vraag neem ik u even mee terug naar de evaluatie van de Ksa onder regie van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatie Centrum in 2017. Elk Zelfstandig Bestuursorgaan wordt elke vijf jaar geëvalueerd, en dus ook de Ksa. Een aanbeveling van het WODC was dat de Ksa een marktvisie zou ontwikkelen, met daarin ‘aandacht voor de gevolgen van de eigen activiteiten voor marktordening. Dit moet onderdeel worden van de toezichtstrategie.

Dat is dus de achtergrond. Met de minister voor Rechtsbescherming, die verantwoordelijk is voor het kansspelbeleid, werd afgesproken dat de analyse zich niet zou beperken tot de huidige situatie, maar dat de Ksa ook (of beter: juist) op een onderbouwde wijze naar de toekomst zou kijken. Dit tegen de achtergrond van de door het kabinet in 2011 ingezette modernisering van het kansspelbeleid. De insteek daarvan was en is dat er meer ruimte komt voor een passend en attractief aanbod, maar dat er tegelijkertijd strenge regels komen om de risico’s, verbonden met kansspelen, te ondervangen. De Wet Kansspelen op afstand, die online gokken legaliseert en reguleert, is al een uitwerking van deze beoogde modernisering.

Het voert te ver om in dit blog de hele Marktvisie te behandelen. In het document worden alle deelmarkten geanalyseerd: loterijen, sportweddenschappen, casinospelen en kansspelautomaten, zowel fysiek als online. Ook aanpalende sectoren als behendigheidsautomaten, games en sommige financiële producten komen aan bod. Ik hoef u natuurlijk niet te vertellen dat er grote verschillen zitten tussen de verschillende soorten kansspelen, waarbij het grootste verschil wordt bepaald door de vraag of een spel long - of short odd van karakter is. Bij short odd ligt kansspelverslaving op de loer, bij long odd gaat het in het toezicht eerder om consumentenbescherming.

Bij het schrijven van de marktvisie heeft de Ksa zich vooral laten leiden door de vraag ‘als je nú het stelsel in zou moeten richten, waar zou je dan op uit komen?’ Zou je dan nog steeds bepleiten dat er monopolies zijn voor fysieke tafelcasinospelen, sportweddenschappen, krasloten en het lottospel? Zou je dan opnieuw een ingewikkeld en tweeledig stelsel voor loterijen in het leven roepen waarin het voor nieuwkomers moeilijk toetreden is? Zou je dan opnieuw erop inzetten dat de staat deelnemingen heeft in kansspelbedrijven? Zou je dan wederom een onderscheid maken tussen speelhallen (waar geen menselijke croupiers toegestaan zijn) en speelcasino’s? Zo zijn er meer vragen waar we bij stilstonden.

In de Marktvisie staan steeds genuanceerde antwoorden op bovenstaande vragen. De algemene lijn is dat het zinvol is om enerzijds beperkingen in het aanbod - zoals staatsdeelnemingen en monopolies - weg te nemen, en anderzijds om scherp in te zetten op regulering via financiële prikkels, gedragsregels, voorlichting en toezicht, om zo de kansspel-specifieke risico’s zoveel als mogelijk is te beperken. Daarmee is de speler het meest gebaat, uit het oogpunt van consumentenbescherming, voorkómen van kansspelverslaving en tegengaan van illegaliteit en criminaliteit.

Dát is een kernelement van de visie van de Ksa. Tot 10 september horen wij graag via info@kansspelautoriteit.nl alle reacties. De consultatie-inbreng gaan we dan heel goed bekijken en wegen, om tot een uiteindelijke visie te komen. Die zullen we vervolgens aanbieden aan Sander Dekker, de minister voor Rechtsbescherming, de politiek verantwoordelijke voor kansspelen.

René Jansen