Speech René Jansen 20 november 2019

Dames en heren,

Hartelijk dank dat ik tijdens uw ALV het woord mag voeren. Ik doe dat graag; VAN Kansspelen is een belangrijke stakeholder van de Ksa. De speelautomatenmarkt is een belangrijk onderdeel van de kansspelmarkt én  VAN Kansspelen staat voor een veilig en aantrekkelijk speelaanbod; ook de Ksa wil dat de consument veilig kan spelen op een eerlijke markt.

Voor de mensen die mij niet kennen: ik ben nu ruim een jaar voorzitter van de Ksa. Ik heb een lang verleden in het markttoezicht, onder meer bij de Nederlandse Mededingingsautoriteit, de voorloper van de Autoriteit Consument en Markt. En voordat ik bij de Ksa kwam, was ik bestuurslid bij de Nederlandse Zorgautoriteit.

Misschien bent u benieuwd naar mijn ambitie met de Ksa. Daar kan ik lang over uitweiden, maar ik vat het kort samen. In de eerste plaats is daar natuurlijk de Wet Koa; een soepele implementatie van die wet is op de korte termijn prioriteit nummer 1. Ik kom daar zo uitgebreid op terug.
Inmiddels heeft u vast gehoord dat de minister de Kamer heeft laten weten dat de streefdatum van inwerkingtreding van de Wet Koa 1 januari 2021 is, dat is een half jaar later dan de eerder genoemde datum van 1 juli 2020. Dit met het oog op een zorgvuldig besluitvormingsproces over de lagere regelgeving en een gedegen implementatie van de wet. Diegenen onder u die online ambities hebben, zullen mogelijk teleurgesteld zijn. Anderzijds zijn er wellicht ondernemers die dankbaar zijn voor de extra voorbereidingstijd die zij nu krijgen. Zo daar meer over.

Behalve de implementatie van Koa op de korte termijn, heb ik met de Ksa wat meer algemene doelen voor ogen. De Ksa is een jonge organisatie; ze bestaat nu bijna acht jaar en is bovendien in korte tijd gegroeid van een tiental kwartiermakers in 2012 tot de huidige 80 fte. En als gevolg van Koa zal de Ksa nog een beetje verder groeien. Dit betekent dat er gewerkt moet worden aan de ontwikkeling van de organisatie en een verdere professionalisering.

Een derde belangrijk aandachtspunt is méér samenwerking. Een organisatie als VAN Kansspelen en andere brancheorganisaties zijn daarbij belangrijk, maar ook bijvoorbeeld gemeenten en de politie. Er wordt al veel samengewerkt, maar ik maak me er sterk voor dat verder uit te bouwen.

Maar goed, nu dan de schijnwerpers op Koa, de wet die de kansspelmarkt op zijn grondvesten doet schudden. Ik wil wel graag meteen aan verwachtingsmanagement doen. De Wet Koa roept vragen op waar voor een deel - helaas - nog geen antwoorden op zijn. De details van een wet worden geregeld in zogenoemde lagere regelgeving – en daar wordt op dit moment door het ministerie van J en V hard aan gewerkt. Ik noemde net in dit verband de brief van de minister over de inwerkingtreding per 1 januari 2021. 
Tot september liep de consultatie van de lagere regelgeving. De op- en aanmerkingen worden as we speak verwerkt door de wetgevingsjuristen op het ministerie. De planning van het ministerie is om begin volgend jaar het pakket naar de Tweede Kamer te sturen. Op basis van de definitieve regels kan de Ksa vervolgens de vergunningsvoorwaarden voor een online kansspelvergunning verder opstellen. In dit opzicht zitten u en de Ksa een beetje in hetzelfde schuitje.

Uit de belangstellingsregistratie die wij eerder dit jaar hielden, begrijp ik dat er ook VAN-leden zijn die straks een online kansspelvergunning willen aanvragen.  Voor zover het op dit moment mogelijk is, hebben we via onze site en onze themanieuwsbrief begin deze maand bekendgemaakt wat er straks gevraagd gaat worden om voor een vergunning in aanmerking te komen. Ik verwijs daar graag naar.

Maar Koa is, zoals u weet, méér dan de legalisering van online gokken: ook in andere opzichten is het een modernisering van het kansspelbeleid. En dan kom ik op het onderwerp waar op dit moment vooral uw belangstelling naar uit zal gaan. Dat is althans mijn inschatting. Dat zijn de extra eisen voor aanbieders van landgebonden short odds-kansspelen die gaan gelden zodra de Wet Koa van kracht wordt. Die extra eisen betreffen vooral verslavingspreventie. Die zeggen onder meer dat spelgedrag moet worden geregistreerd en geanalyseerd. Eisen die dus aan ú worden gesteld.
Die gaan gelden zes maanden vóórdat de online markt open gaat, vermoedelijk op 1 januari 2021 dus.

Ik weet dat u met vragen zit. Over Cruks, het uitsluitingsregister, en dan met name de technische specificaties daarvan. Over hoe spelgedrag te registreren en analyseren. Wat deze en andere onderwerpen betreft kan ik u toezeggen dat we bij u terugkomen met informatiebijeenkomsten zodra dat kan. En de mededeling van de minister dat de wet een half jaar later van kracht wordt dan we eerst dachten, geeft denk ik ook wat meer lucht. Dit maakt een gedegen voorbereiding voor iedereen mogelijk; vanaf nu is er nog meer dan een jaar tijd.

In dit kader wijs ik u heel graag nog een keer op de Leidraad Zorgplicht die we eerder dit jaar hebben gepubliceerd op onze site en actief onder de aandacht hebben gebracht, onder meer door een animatie te maken. Die Leidraad geeft allerlei handvatten om aan uw zorgplicht te voldoen en loopt vooruit op de wettelijke verplichtingen die straks gelden. Tot nu is de zorgplicht een soort van open norm die tot op zekere hoogte voor interpretatie vatbaar is.

Maar als de Wet Koa van kracht is, kan er geen discussie meer over zijn.
De eisen op het gebied van verslavingspreventie zijn terug te leiden tot één centraal principe: tijdige signalering van problemen. Hoe eerder gezien wordt dat iemand zichzelf niet meer in de hand heeft, des te eerder kan erger worden voorkomen. Steeds volgens het principe van registreren-analyseren-tijdig interveniëren.

Ik realiseer me dat een aantal van u van mening is dat wat de wetgever van u vraagt, disproportioneel is. Wat dat betreft kan ik eigenlijk alleen maar zeggen: de wetgever heeft hiervoor bewust gekozen. En dat het anno 2019 logisch is moderne technieken in te zetten bij voorkomen van deelname door minderjarigen en tijdige signalering van problematisch speelgedrag.

U vraagt zich misschien af of u direct vanaf dag één aan de nieuwe eisen moet voldoen. De Ksa begrijpt heel goed dat als de Wet Koa van kracht wordt, er sprake is van een overgangssituatie. In de eerste fase zal het accent in ons toezicht liggen op het geven van voorlichting over de nieuwe verplichtingen en het sturen op de naleving door de sector van de nieuwe regels. Tegelijkertijd wil ik wel duidelijk maken dat het niet zo kan zijn dat als de nieuwe wet van kracht is, er eens rustig kan worden gekeken wat er eigenlijk verlangd wordt. Ik zou zeggen: tot de tijd dat de Wet Koa in werking treedt, is er ruim tijd voor een gedegen voorbereiding. Benut die tijd goed! Met hulp van de VAN en – waar nodig en mogelijk – van de Ksa moet dat lukken.

Ik ben nu lang genoeg aan het woord geweest, vind ik zelf. Ik kan me voorstellen dat er nog vragen zijn. Dank u wel voor uw belangstelling!