30 maart 2018
Wat voor soort voorlichting helpt het best bij het voorkomen van kansspelverslaving? Dat was het onderwerp van een bijeenkomst bij de Kansspelautoriteit op donderdag 29 maart 2018.
Ruim veertig vertegenwoordigers van verschillende organisaties (ondernemers in de kansspelindustrie, brancheverenigingen, wetenschappers, zorginstellingen, ervaringsdeskundigen) luisterden naar voordrachten over dit onderwerp en discussieerden over stellingen. Kansspelaanbieders hebben een zogenoemde wettelijke zorgplicht voor hun klanten. Die houdt in dat ze spelers in de gaten moeten houden, moeten ingrijpen als ze risicovol gedrag vertonen en indien nodig verwijzen naar zorg. Een belangrijk onderdeel van de zorgplicht is het geven van voorlichting over de verschillende risico’s die aan kansspelen zitten.
Doelgroep
Een belangrijk discussiepunt was de vraag of voorlichting zich specifiek moet richten op alle spelers, alleen de risico- en probleemspelers (spelers die zichzelf mogelijk niet in de hand hebben), of juist op hun sociale omgeving (ouders, leraren, sportclubs, et cetera). Al discussiërend werd duidelijk dat dit vooral een kwestie van perspectief is. Als het gaat om het voorkomen dat kwetsbare groepen, bijvoorbeeld jongeren, verslaafd raken, is het voorlichten en informeren van de sociale omgeving zinvol. Maar als spelers eenmaal daadwerkelijk verslaafd zijn, is een heel andere vorm van communicatie (en hulpverlening) nodig. En de directe omgeving van een gokverslaafde, bijvoorbeeld de partner, moet weer op een andere manier worden aangesproken en geholpen.
Tabak en alcohol
'Er is niet één alomvattende oplossing', merkte een van de aanwezigen op. Deze persoon maakte de vergelijking met tabak en alcohol. 'Voor zowel roken als drinken geldt dat het lang heeft geduurd, maar door gedurende een langere periode op verschillende manieren zowel in voorlichtende als in restrictieve zin op te treden, zie je effect.' Nederland telt als het om kansspelen gaat naar schatting 95.700 risicospelers (mensen die zichzelf niet altijd in de hand hebben) en 79.000 probleemspelers (gokverslaafden). Gokproblemen of -verslaving gaan vrijwel altijd gepaard met sociale problemen, waarvan veel meer mensen de gevolgen ondervinden dan alleen de persoon in kwestie zelf. Geconcludeerd werd dat de gemaakte vergelijking met roken en drinken opgaat - ook voor voorkomen van gokverslaving is er niet één medicijn voorhanden.
Reguleren online kansspelen
De tweede discussie die werd gevoerd, ging over de vraag of het reguleren van online kansspelen per saldo niet een betere bescherming van spelers van kansspelen biedt dan nu het geval is. Op dit moment zijn online kansspelen in Nederland, anders dan in de meeste andere Westerse landen, verboden. De Kansspelautoriteit moet illegale online kansspelen bestrijden met de Wet op de kansspelen. Deze wet dateert uit 1964, toen er nog geen internet was. In de Eerste Kamer ligt momenteel het wetsvoorstel Kansspelen op afstand. Deze wet maakt online kansspelen onder strikte voorwaarden legaal, en geeft de Kansspelautoriteit tegelijkertijd meer bevoegdheden om illegaal aanbod aan te pakken. De aanwezigen waren vrijwel unaniem van mening dat de Wet Kansspelen op afstand veel meer mogelijkheden biedt om consumenten te beschermen, onder meer tegen kansspelverslaving, dan in het huidige wettelijk regime het geval is. In de wet staat expliciet dat aanbieders maatregelen moeten nemen om kansspelverslaving te voorkomen en moeten ingrijpen bij onmatige deelname en/of mogelijke gokproblematiek. De wet voorziet in het oprichten van een verslavingsfonds en een centraal loket van waaruit voorlichting plaatsvindt.
Samenwerking
De bijeenkomst werd afgesloten met de oproep om te komen tot meer samenwerking op het gebied van preventie van kansspelverslaving. Duidelijk werd dat er veel initiatieven zijn en dat veel organisaties bezig zijn met het onderwerp kansspelverslaving. Over en weer werd hierin inzicht gegeven - belangrijk met het oog op het op te richten centrale loket. De kunst is de gemene deler te vinden, daar waren alle aanwezigen het wel over eens.
De bijeenkomst was georganiseerd door de Kansspelautoriteit. De toezichthouder op de markt voor de kansspelen heeft van de wetgever een coördinerende rol toebedeeld gekregen bij het voorkomen van kansspelverslaving. Die vult zij onder meer in door het organiseren van dit soort bijeenkomsten.
Zie ook: https://www.kansspelautoriteit.nl/onderwerpen/verantwoord-gokken/