Er is geen eenduidige oorzaak vast te stellen voor het ontstaan van kansspelverslaving. De kansspelproblematiek moet worden begrepen vanuit een complexe interactie tussen spel, speler en diens omgeving.
Daarnaast zijn het informeren van spelers, het instellen van speellimieten, het geven van feedback en het aanbieden van de mogelijkheid tot zelfuitsluiting in potentie effectieve middelen om kansspelproblemen te voorkomen. Deze conclusies komen naar voren uit een literatuuronderzoek naar kansspelverslaving. Het onderzoek Kansspelverslaving, risico's en preventie beschrijft een veelheid aan geïdentificeerde risicofactoren. Er is momenteel nog weinig bekend in de literatuur over de bewezen effectiviteit van verschillende universele, selectieve en geïndiceerde preventiemaatregelen.
Voorwaarden voor effectieve middelen
Voorwaarden zijn dat de preventiemaatregelen de speler daadwerkelijk en op passende wijze bereiken, dat speelgedrag gemonitord en geanalyseerd wordt en dat op basis van gedragsindicatoren identificatie van risicovol speelgedrag mogelijk is. De voorgenomen Nederlandse wet- en regelgeving voor preventie van kansspelproblematiek – waaronder het verplicht instellen van speellimieten en het bieden van de mogelijkheid van zelfuitsluiting voor een bindende periode van minimaal zes maanden – wordt als in potentie effectief beoordeeld.
Problematisch speelgedrag
Er zijn geen studies gevonden die het aanbieden van bonussen en loyaliteitsprogramma’s aantoonbaar in verband brengen met risicovol speelgedrag. De invloed hiervan op het ontwikkelen van problematisch speelgedrag kan evenwel aanwezig zijn en nader onderzoek zal dit moeten uitwijzen. Uit het onderzoek bleek dat spelers die met contant geld speelden, via prepaid telefoons of via internet cafés, een groter risico liepen op het ontwikkelen van problematisch speelgedrag dan de spelers die via een account of in een loyaliteitsprogramma speelden.
Aangrijpingspunten voor het toezicht van de Kansspelautoriteit:
- Een risico-gestuurd verslavingspreventiebeleid dient een integraal onderdeel te zijn van de bedrijfsvoering van kansspelaanbieders. De Kansspelautoriteit toetst opzet, bestaan en werking van het preventiebeleid. Het CVO-onderzoek geeft de Kansspelautoriteit concrete handvatten bij deze beoordeling, zowel bij vergunningsaanvraag als in het doorlopende (nalevings)toezicht.
- Kansspelverslaving kan alleen in samenwerking met andere partijen worden aangepakt. De Kansspelautoriteit vervult daarom een aanjaag- en coördinatierol tussen aanbieders, spelers en verslavingszorg, gericht op het uitwisselen van kennis, inzichten en ‘best practices’. De resultaten van het CVO-onderzoek helpen een agenda hiervoor op te stellen.
- Onderwerpen die in de literatuur onderbelicht zijn gebleven en die onderwerp van een onderzoekagenda zouden kunnen vormen:
- De verslavingsrisico’s voor specifieke (kwetsbare) doelgroepen en van deelsectoren binnen de kansspelmarkt
- Evidence-based onderzoek naar de effectiviteit van preventie;
- De manier waarop aanbieders het beste preventie kunnen implementeren en de speler effectief op zijn/haar gedrag kunnen aanspreken.
- De Kansspelautoriteit consulteert op dit moment haar verslavingspreventiestrategie en is bezig met het ontwikkelen van een werkplan verslavingspreventie. De conclusies uit het CVO-rapport matchen met de strategie en zullen in de plannen worden betrokken.