Lasten onder dwangsom Electronic Arts Inc. en Electronic Arts Swiss Sàrl voor spel Fifa

De lasten onder dwangsom werden door de Ksa opgelegd omdat in het populaire voetbalspel Fifa illegale zogenoemde loot boxes zitten. Dat zijn een soort schatkistjes. In de loot boxes van Fifa zitten bijvoorbeeld voetbalspelers die het elftal waarmee het spel wordt gespeeld, beter kunnen maken. Er is geen invloed uit te oefenen op welke spelers er uit de loot box komen. Omdat spelers soms een hoge waarde hebben en er tevens de mogelijkheid is spelers te verhandelen, is er sprake van een overtreding van de Wet op de kansspelen. Volgens de Nederlandse wet mag een kansspel waarmee een prijs of premie te winnen is, alleen worden aangeboden als daar een vergunning voor is verleend.

Onderzoek

Onderzoek van de Ksa in 2018 wees uit dat er mogelijk een verband is tussen het spelen van spellen met loot boxes en het ontwikkelen van gokverslaving.
René Jansen, voorzitter van de raad van bestuur: ‘De Ksa vindt het belangrijk dat kwetsbare groepen, zoals minderjarigen, niet blootgesteld worden aan gokken. Om die reden is de Ksa voorstander van een strikte scheiding tussen gamen en gokken. Gamers zijn vaak jong en daardoor extra vatbaar voor (het ontwikkelen van) verslaving. Gokelementen horen daardoor niet thuis in games.’

Oproep

Na verschijnen van het onderzoek riep de Ksa bedrijven in de gamesector op hun spellen aan te passen zodat ze de Wet op de kansspelen niet meer overtreden. Er zijn bedrijven die gehoor hebben gegeven aan de oproep van de Ksa. Electronic Arts Inc. en Electronic Arts Swiss Sàrl deden dit niet.

In vijf vragen en antwoorden nadere tekst en uitleg.

Waarom legt de Ksa een last onder dwangsom op?

Electronic Arts Inc. en Electronic Arts Swiss Sàrl overtreden met Packs in Fifa de Wet op de kansspelen. Die wet zegt dat kansspelen alleen mogen worden aangeboden als er een vergunning voor is verleend. Dat is niet voor niets: kansspelen zijn risicovolle producten die slechts onder strenge voorwaarden mogen worden aangeboden. Electronic Arts Inc. en Electronic Arts Swiss Sàrl hebben geen vergunning voor het aanbieden van kansspelen. De lasten onder dwangsom zijn opgelegd om af te dwingen dat de overtreding wordt gestopt. De Ksa vindt de overtreding van de wet extra ernstig omdat veel minderjarigen en jongvolwassenen toegang hebben tot Packs in Fifa. Zij zijn extra vatbaar voor het ontwikkelen van gokverslaving.

Wat is de voorgeschiedenis?

De Ksa deed in 2018 onderzoek naar loot boxes, nadat er zorgen waren geuit door onder andere gamers, ouders en zorginstellingen. Het is overigens niet alleen een Nederlands onderwerp, overal ter wereld zijn toezichthouders bezig met de vervagende grenzen tussen gokken en gamen. Ingewikkeld is dat elk land eigen gokwetgeving heeft die steeds weer net iets anders in elkaar zit. Het onderzoek van de Ksa wees uit dat een aantal loot boxes in strijd is met de Nederlandse wet. Dat is het geval als er op de inhoud van de loot boxes geen invloed is uit te oefenen, de inhoud een hoge waarde heeft en als de inhoud te verhandelen is. Ook bleek uit het onderzoek dat er mogelijk een verband is tussen loot boxes en de kans op het ontwikkelen van gokverslaving. De Ksa riep naar aanleiding van het onderzoek spelontwikkelaars en gamebedrijven op zich te houden aan de norm die de wet stelt: die is dat kansspelen zonder vergunning verboden zijn. Een aantal aanbieders paste daarop hun spel aan. Electronic Arts Inc. en Electronic Arts Swiss Sàrl deden dat niet, terwijl de Ksa Electronic Arts Inc. in april 2018 al op de hoogte stelde dat de Wet op de kansspelen met Packs in Fifa 2018 wordt overtreden. Begin 2019 wees de Ksa Electronic Arts Inc. er op dat dezelfde overtreding voorkomt in Fifa 2019. Volgens de wet gaat het bij Packs om een kansspel.

Waarom heeft het zo lang geduurd?

Juridische procedures duren lang en moeten zeer zorgvuldig worden gevoerd. Hetzelfde geldt voor onderzoeken die moeten worden gedaan. De belangen zijn groot. Sinds het onderzoek in 2018 zijn er diverse contacten geweest tussen de Ksa en Electronic Arts Inc. over dit onderwerp en diverse procedures gevolgd. Soms mag de Ksa van de wet of de rechter nog geen ruchtbaarheid geven aan een maatregel tijdens een juridische procedure. Dat was ook zo in deze zaak.

Wat vindt de Ksa in algemene zin van loot boxes?

Het onderzoek dat de Ksa heeft gedaan naar loot boxes in 2018 wees uit dat een aantal loot boxes in strijd is met de wet. Daarnaast concludeerde de Ksa dat er aanwijzingen zijn dat er mogelijk een verband is tussen loot boxes en (het ontwikkelen van) kansspelverslaving. Dat geldt niet alleen voor illegale loot boxes. De Ksa is bezorgd over het feit dat steeds vaker gokelementen in games opduiken, te meer omdat gamers vaak jong zijn en extra vatbaar voor het ontwikkelen van gokverslaving. Loot boxes (‘packs’ in Fifa) zijn de exponent van deze trend. De Ksa vindt het belangrijk dat kwetsbare groepen, zoals minderjarigen, niet blootgesteld worden aan gokken. Ook volwassenen zijn hierbij gebaat, mensen moeten weten wat voor spel ze spelen. Mede om deze reden vindt de Ksa dat er een strikte scheiding moet zijn tussen games en kansspelen. Kansspelen zijn risicovolle producten. Er is een vergunning nodig om ze te mogen aanbieden.

Waar kunnen spelers van Fifa die vinden dat ze benadeeld zijn zich melden?

Spelers die een klacht willen indienen over de werking of verandering van het spel kunnen zich melden bij de aanbieder van het spel. Die heeft er voor gekozen een kansspelelement in het spel aan te brengen en daarmee de wet te overtreden. De Ksa heeft Electronic Arts Inc. en Electronic Arts Swiss Sàrl hier herhaaldelijk op gewezen. EA is er om die reden ook zelf verantwoordelijk voor om het spel aan te passen op zo’n manier dat de wet niet meer wordt overtreden. Electronic Arts Inc. en Electronic Arts Swiss Sàrl kunnen zelf bepalen hoe zij dat doen.