Voorlichting & informatie

Geven van voorlichting en informatie over kansspelgerelateerde zaken. Dat is een van de kerntaken die de Kansspelautoriteit (Ksa) kreeg toebedeeld bij haar oprichting in 2012. Hoe doen wij dat? En waarom doen wij het zoals we het doen? Ik geef u graag een kijkje in onze keuken.

De directe aanleiding hier een blog over te schrijven is dat ik laatst de vraag kreeg of wij niet méér aan voorlichting moeten doen, met name richting de jeugd. Een belangrijke doelstelling van de Ksa is voorkomen dat jongeren in aanraking komen met kansspelen. Het brein van minderjarigen en jongvolwassenen is nog niet volgroeid en dat maakt ze kwetsbaar voor verslavingen. Dat is zo als ze jong zijn, maar het kan ook doorwerken op latere leeftijd. Als je op jonge leeftijd in aanraking komt met gokken, wordt er als het ware een zaadje geplant. Toch hebben wij onlangs besloten juist niet aan specifieke, bredere voorlichting richting jongeren te doen. De reden is dat er volgens experts op dit gebied aanwijzingen zijn dat als de jeugd gewaarschuwd wordt om iets niet te doen, het juist extra interessant wordt. Deze waarschuwingen nemen we natuurlijk serieus. Dit laat onverlet dat we wel gericht aan voorlichting doen, onder meer door te participeren in MoneyWays. Dit is een lesprogramma over omgaan met geld. Als gokken de aanleiding blijkt te zijn voor financiële problemen, wordt ingezoomd op de risico’s die gepaard gaan met gokken.

Wat doet de Ksa wél aan voorlichting? In de eerste plaats is er de publiekstelefoon. Elke dag kan 'het publiek' tussen 9 en 13 uur bellen met onze publiekstelefoon op nummer 070 302 13 00. Ook zijn we per mail bereikbaar (info@kansspelautoriteit.nl). Jaarlijks nemen wij in ons Jaarverslag op hoeveel contacten er waren en waar ze over gingen. Dat de Ksa wat dit betreft in een behoefte voorziet, is wel duidelijk. In 2018 waren er 2.365 contacten. Dat was een gemiddeld aantal; sinds 2012 waren er jaarlijks steeds ruim tweeduizend contacten.

Waar gaan die contacten nou over? Dat is heel divers. Er bellen burgers met klachten, bijvoorbeeld over een illegaal kansspel (online of fysiek). Er zijn vragen over het organiseren van een kansspel zoals een loterij of bingo. Mkb-bedrijven bellen met vragen over het organiseren van een promotioneel kansspel. De laatste tijd komen er verder veel telefoontjes binnen over de zogenoemde loot boxes of andere gokelementen die in toenemende mate opduiken in games.

Hoewel de Ksa geen individuele klachten behandelt, zijn al die meldingen wel heel waardevol. Het geeft de Ksa inzicht in wat er speelt op de kansspelmarkt. En als er bijvoorbeeld een melding binnen komt over een vergunninghouder, kunnen wij die daarop aanspreken en zo nodig verdergaande corrigerende maatregelen nemen. Voor burgers is het soms lastig te begrijpen dat een toezichthouder als de Ksa geen individuele klachten kan behandelen. Ook wij ervaren dat soms als onbevredigend; het gaat echter gewoon niet anders. Wij proberen dat zo goed als mogelijk op te lossen door bellers te verwijzen naar instanties die wél persoonlijke hulp kunnen bieden. Bijvoorbeeld de aanbieder van het kansspel zelf, of het Juridisch Loket. Ook komt het voor dat wij hulp van een zorginstelling opperen als wij vermoeden dat er van kansspelverslaving sprake kan zijn.

Een andere belangrijke groep bellers zijn gemeenten. Dat zijn heel belangrijke partners van de Ksa. Zo geven gemeenten aanwezigheidsvergunningen af voor speelautomaten, terwijl de Ksa verantwoordelijk is voor de exploitatievergunningen. In dit kader hebben wij vorig jaar de Wegwijzer speelautomaten voor gemeenten gepubliceerd en bij gemeenten onder de aandacht gebracht. De wet- en regelgeving rond speelautomaten is verouderd, gedetailleerd en erg ingewikkeld. Met de Wegwijzer proberen wij gemeenten te helpen bij het toezicht op de speelautomaten. Maar ook op andere gebieden hebben gemeenten te maken met kansspelen. Zo zijn ze soms (afhankelijk van de hoogte van het prijzengeld) bevoegd om een vergunning af te geven voor een loterij. En ze hebben een taak bij het toestaan van bingo’s of andere kleine kansspelen. Allemaal best ingewikkelde onderwerpen en daarom hangen er regelmatig gemeenteambtenaren aan de lijn. Die wij dan uiteraard graag helpen.

Ook worden wij met enige regelmaat gebeld door die andere belangrijke samenwerkingspartner: de politie. Bijvoorbeeld als er het vermoeden is dat er ergens illegaal wordt gegokt, bijvoorbeeld een openbaar pokertoernooi waar om geld wordt gespeeld. Of er is het vermoeden dat er ergens illegale gokzuilen staan opgesteld. Dergelijke telefoontjes om informatie leiden er met regelmaat toe dat inspecteurs van de Ksa samen met de politie op pad gaan. Steeds opnieuw blijkt hoe belangrijk de samenwerking met onze partners is om de publieke doelen waar we voor staan – zoals de bescherming van spelers en het tegengaan van illegaliteit en criminaliteit – te realiseren.
René Jansen, voorzitter raad van bestuur Kansspelautoriteit