10 oktober 2022
1 oktober jongstleden was de legale markt voor online kansspelen precies een jaar open. Die mijlpaal grepen wij aan om de Monitoringsrapportage online kansspelen te publiceren. Dit was overigens al onze derde rapportage. Een eerste rapportage zat in het najaar van 2021 als bijlage bij een brief van toenmalig minister Sander Dekker (Rechtsbescherming, kansspelbeleid) aan de Tweede Kamer. In een addendum bij het Jaarverslag 2021 dat in maart 2022 verscheen, rapporteerden wij een tweede keer.
De bedoeling van deze periodieke rapportages is steeds een feitelijk beeld te geven van de (prille) stand van zaken en de ontwikkelingen te schetsen. Dat verdient het onderwerp volop. Zoals bekend, deed Nederland er lang over om online kansspelen te legaliseren; de politieke opvattingen hierover waren en zijn verdeeld. Uiteindelijk was een politieke meerderheid ervoor om in te zetten op het creëren van een veilige omgeving voor die mensen die via internet gokken. Dat deden honderdduizenden Nederlanders al vóór 1 oktober 2021, ook al was het illegaal.
Onze recente rapportage kreeg veel mediabelangstelling. We zagen dat er op verschillende manieren naar zo’n rapportage wordt gekeken. Het ene medium richt de focus op de omvang van de markt. Een ander medium is vooral geïnteresseerd in het aantal jongvolwassenen dat speelt. Weer andere kijken naar het totaal aantal online spelers of naar de aanwas, naar de ontwikkelingen op het gebied van reclame, naar het gemiddelde verlies per spelersaccount of de politieke doelstelling van het ’kanaliseren’ van spelers van illegale naar legale aanbieders.
Ik juich de uiteenlopende perspectieven van waaruit naar de resultaten wordt gekeken zeer toe. Het helpt bij het voeren van het juiste en indringende gesprek en het bewandelen van de juiste wegen die uiteindelijk leiden tot een - in het ideale geval - volledig veilige online gokomgeving, waarin tijdig wordt ingegrepen als mensen de controle verliezen. Het laat ook zien dat er niet één knop is om aan te draaien als er moet worden bijgestuurd.
Dat bleek ook wel donderdag 6 oktober tijdens het Commissiedebat in de Tweede Kamer over kansspelen, dat in het teken stond van 1 jaar online markt. Ook daar werd weer duidelijk dat er verschillende invalshoeken zijn om naar de ontwikkelingen te kijken en dat er uiteenlopende wensen zijn tot aanpassingen of maatregelen na 1 jaar online markt. Ondertussen is er op het gebied van reclames al het een en ander gebeurd (verbod opvoeren rolmodellen in reclames sinds 30 juni) en is er een verbod op ongerichte reclame voor online kansspelen in de maak. Minister Franc Weerwind liet donderdag ook doorschemeren dat hij wat betreft de breed gewenste aanscherping van de zorgplicht denkt aan het invoeren van verplichte speellimieten (een maximum inzet, zie ook wat ik hier in mijn vorige blog over schreef).
Stapje voor stapje komen we zo steeds nog dichter bij het gewenste ultieme doel: een compleet veilige omgeving voor mensen die online willen gokken, zonder plek voor illegale aanbieders. Dat er beginmoeilijkheden zijn bij de toepassing van een nieuwe wet of onvolkomenheden in de bijbehorende regelgeving, is zeker niet ongewoon. De praktijk is dikwijls weerbarstig en de samenleving en het gedrag van burgers en bedrijven zijn niet eenvoudig stuurbaar. Het is zaak de juiste bijsturingen te doen op basis van de waargenomen feiten, waarbij steeds de juiste balans moet worden gezocht. Een te strakke regulering van legale aanbieders kan ervoor zorgen dat illegale aanbieders weer te veelvuldig worden opgezocht. Mede met behulp van onze rapportages moeten de juiste keuzes worden gemaakt. Dat geldt ook voor de Kansspelautoriteit zelf. Ook bij de Ksa zullen we ons de vraag blijven stellen wat we zelf anders of beter kunnen doen om de gewenste stappen vooruit te zetten.
René Jansen