25 maart 2022
De Kansspelautoriteit publiceerde onlangs haar Jaarverslag over het jaar 2021. Ik sta daar graag even bij stil, te meer omdat 2021 een belangrijk jaar was voor het Nederlandse kansspelbeleid. Vorig jaar trad immers de Wet Kansspelen op afstand (Koa) in werking. Sinds 1 oktober 2021 is er een legale online kansspelmarkt. Inmiddels zijn er door de Ksa 18 online kansspelvergunningen verleend. In het Jaarverslag 2021 wordt verslag gedaan over wat hier allemaal bij kwam kijken.
In het bijzonder wil ik stilstaan bij het addendum bij het Jaarverslag. Daarin doet de Ksa verslag van de eerste ontwikkelingen op de legale online markt. Dat wij hierover zouden rapporteren, was door de minister voor Rechtsbescherming, verantwoordelijk voor het kansspelbeleid, beloofd aan het parlement tijdens de wetsbehandeling.
Hierbij wel direct de kanttekening dat we nog heel erg in het beginstadium van de markt zitten. Het is dus zaak voorzichtig te zijn met het trekken van conclusies. Toch stip ik graag een aantal dingen aan, ook al omdat we in het Jaarverslag puur feitelijk verslag doen. Hier kan ik de cijfers van wat duiding voorzien.
Wat zijn nou vanuit de optiek van de Ksa opvallende dingen? In de eerste plaats noem ik het aantal spelersaccounts. Dat zijn er begin maart 634.000. Let op: dit wil niet zeggen dat er in Nederland ook zoveel spelers (op legale sites) zijn. Een onbekend aantal spelers heeft bij meer aanbieders een account. Het zijn er dus in ieder geval (waarschijnlijk aanzienlijk) minder dan 634.000. Dit is een belangrijk inzicht, omdat er eerder schattingen zijn gemaakt van circa 1 miljoen Nederlanders die - weleens of vaker - op internet deelnemen aan kansspelen. Er is zelfs een recent onderzoek dat uitkwam op 1,8 miljoen. Die schattingen lijken dus overdreven, ook al omdat een aantal grote aanbieders zonder vergunning sinds 1 oktober niet meer aanbiedt in Nederland. Met andere woorden: het aantal spelers dat nog bij illegale aanbieders gokt, is fors afgenomen.
In het verlengde van het vorige punt: in het addendum is een grafiek opgenomen (pagina 50) waarin goed te zien is dat het legale aanbod sinds 1 oktober 2021 het illegale aanbod voor een groot deel wegdrukt. Dat was ook precies de bedoeling van de Wet Koa: mensen die online willen gokken, moeten dat in een veilige, gereguleerde omgeving kunnen doen.
De grafiek laat tegelijkertijd zien dat per saldo sinds 1 oktober het totale aantal uren dat consumenten doorbrengen op goksites, groter is dan vóór 1 oktober. Een verklaring zou kunnen zijn dat de legalisering van online kansspelen consumenten attendeerde op het bestaan ervan. In de aanloop naar de legalisering was er immers in de media veel aandacht voor online kansspelen. En natuurlijk wordt er sinds 1 oktober veel reclame gemaakt. De minister heeft inmiddels op verzoek van de Tweede Kamer hiertegen vergaande maatregelen aangekondigd. Ook de sector zelf heeft reclamebeperkingen toegezegd. Het is te vroeg om te zeggen of het toegenomen totale aantal speeluren sinds 1 oktober een structurele ontwikkeling is.
Een derde en laatste constatering van mijn kant is dat het Centraal Register Uitsluiting Kansspelen (Cruks) de 10.000 registraties ruim is gepasseerd. Dit zijn mensen die zichzelf voor minstens 6 maanden willen beschermen tegen deelname aan kansspelen. Het duurt altijd even voordat zo'n register bekend is en zijn weg naar de doelgroep heeft gevonden. Het aantal van meer dan 10.000 inschrijvingen zegt mij dat we hiermee op de goede weg zijn. Cruks is een belangrijk middel tegen kansspelverslaving. Goed dus dat mensen het register weten te vinden!
René Jansen